Hoe gaat de overgang van de basisschool naar de middelbare school?

Meestal gaan kinderen na groep 8, naar de middelbare school. Je kind mag ingeschreven blijven op de basisschool tot in het schooljaar waarin je kind 14 jaar wordt.

Je kunt naar open dagen gaan. Dit kan al als je kind in groep 7 zit. Ook het samenwerkingsverband kan informatie geven. De basisschool van je kind denkt ook mee over welke school bij je kind past. Om uit te zoeken welke school bij jouw kind past, kijk je naar het schooladvies. En naar wat je kind nodig heeft. En naar wat je kind zelf belangrijk vindt. Wat wil je kind zelf? Waar vind je kind dat het goed in is? Heeft je kind zelf een bepaalde voorkeur? Waar heeft je kind hulp bij nodig? Soms weet je dat al bij het aanmelden. Maar soms zie je pas later wat je kind nodig heeft. Juist als je kind extra ondersteuning nodig heeft, is het goed om op tijd te zoeken naar een passende school. Het is belangrijk om goed te kijken wat een school voor jouw kind kan doen. Sommige hulp moet de school altijd kunnen geven. Dat heet de basisondersteuning. Maar kijk ook goed wat de
school voor jouw kind kan doen als extra ondersteuning nodig is. Dat staat in het schoolondersteuningsprofiel (SOP). Je vindt het schoolondersteuningsprofiel in de schoolgids of apart op de website van de school. Kun je het schoolondersteuningsprofiel niet vinden? Vraag er dan om bij de school. Kijk, voordat je je kind bij een school aanmeldt, rond bij verschillende scholen. Vraag om een kennismakingsgesprek met de zorg- of ondersteuningscoördinator. Vraag om een rondleiding door de school en vraag welke hulp de school vaak geeft. Hoe denken ze erover om iets extra’s voor een leerling te doen? Je kunt ook andere ouders vragen of zij tevreden zijn over de school. Hoe vind je de sfeer op school? Voelt het goed en past het bij jou en je kind?
Lees hierover meer bij de vragen ‘Hoe meld ik mijn kind aan op een school?’, ‘Wat is basisondersteuning?’, ‘Wat is extra hulp/ondersteuning?’ en ‘Wie houdt zich op school bezig met extra hulp en passend onderwijs?’.

Je kunt je kind zelf aanmelden op een school. De basisschool informeert jou over de aanmeldingsprocedure in jouw buurt. De basisschool kan ook helpen met de aanmeldingsprocedure. Maar alleen ouders kunnen een kind aanmelden op een school. Als je kind al op een middelbare school zit, en overstapt naar een andere middelbare school, is de basisschool natuurlijk niet meer betrokken. Scholen gebruiken vaak een aanmeldformulier, maar dit is niet verplicht. Een aanmelding per brief of e-mail is ook een geldige aanmelding. Het kan handig zijn om te vragen om een bevestiging van jouw aanmelding, bijvoorbeeld een e-mail. Zo heb jij bewijs dat de aanmelding is gedaan. Op het aanmeldformulier wordt vaak om veel informatie gevraagd. Scholen vragen om die informatie om ervoor te zorgen dat jouw kind op een goede plek terechtkomt en de ondersteuning krijgt die nodig is. Voor aanmelding is sommige informatie verplicht. Zoals de voor- en achternaam van je kind, geboortedatum, burgerservicenummer en het basisschooladvies. Ook wordt op een aanmeldformulier vaak gevraagd om toestemming om informatie te delen. Of om informatie op te vragen bij bijvoorbeeld de vorige school, of de huisarts. Je hoeft niet overal toestemming voor te geven, daar zijn regels voor. Zo moet je van tevoren te horen krijgen om welke informatie het gaat. Je moet ook te horen krijgen waar die informatie voor nodig is en waar en hoe lang de informatie wordt bewaard. En de school moet jou vertellen wie de informatie allemaal kan lezen. Lees hierover meer bij de vraag ‘Welke informatie moet ik delen met de school?’

Dat kan. Maar dat moet je wel vertellen bij de aanmelding. Je moet ook vertellen op welke school jij jouw kind het liefst wil inschrijven. Die school heeft dan de zorgplicht. Lees hier meer over bij de vraag ‘Wat is zorgplicht?’

Soms is het heel duidelijk dat jouw kind extra ondersteuning nodig heeft, die een reguliere school in jouw regio niet kan bieden. Dan kun je je kind direct aanmelden bij een school voor voortgezet speciaal onderwijs (VSO). Dit gaat op dezelfde manier als op regulier onderwijs. Zie de vraag ‘Hoe meld ik mijn kind aan op een school?’ Als je kind al op een reguliere middelbare school zit, kun je je kind ook aanmelden bij een school voor voortgezet speciaal onderwijs. Ga dan eerst in gesprek met de school waarop je kind nu zit om te kijken of zij (nog meer of andere) extra hulp en ondersteuning kunnen bieden. Is er sprake geweest van basisondersteuning en moet er extra ondersteuning komen, dan moet de school een ontwikkelingsperspectief opstellen. Dit is ook nodig als school vindt dat je kind beter naar speciaal onderwijs kan. Meer hierover lees je bij de vraag ‘Wat is een ontwikkelingsperspectief (OPP)?’ De school heeft zorgplicht vanaf het moment van aanmelden en zorgt voor de aanvraag van een toelaatbaarheidsverklaring. Uitleg over een
toelaatbaarheidsverklaring vind je bij de vraag ‘Wat is een toelaatbaarheidsverklaring (TLV)?’ Na aanmelding onderzoekt de school of zij jouw kind de ondersteuning kan bieden en of zij jouw kind toelaat. Lees meer bij de vragen ‘Wat is zorgplicht?’ en ‘Wat is voorgezet speciaal onderwijs (VSO)?’

Aanmelden gaat normaal gesproken zoals staat uitgelegd bij de vraag ‘Hoe meld ik mijn kind aan op een school?’ Soms is er in een regio een centraal inschrijfproces. Het is goed te weten dat je je kind volgens de wet op een school kunt aanmelden. Ook als er een centraal inschrijfproces is. Als er veel aanmeldingen zijn, is er soms een loting. Alle kinderen moeten evenveel kans hebben om ingeloot te worden. Ook als een kind extra ondersteuning nodig heeft. De school mag pas na de loting kijken of een kind extra ondersteuning nodig heeft. In sommige regio’s vragen ze om kinderen met een extra ondersteuningsvraag eerder aan te melden. En wordt je kind al aangenomen vóór de loting. Dit is per regio verschillend. Vraag hierover informatie aan de school, het samenwerkingsverband of het ouder- en jeugdsteunpunt.

Na de aanmelding gaat de school kijken of ze je kind kan inschrijven. De basisschool moet informatie over jouw kind geven aan de middelbare school. Daarvoor maakt de basisschool over jouw kind een onderwijskundig rapport. Lees hierover meer bij de vraag ‘Wat is een onderwijskundig rapport (OKR)?’ Als je weet dat je kind extra hulp nodig heeft als het naar de middelbare school gaat, is het goed om dat aan de school te vertellen bij de aanmelding. De school heeft dan zes weken om te onderzoeken welke hulp jouw kind nodig heeft en of zij die kan bieden. Meestal doet de school dat door een ontwikkelingsperspectief te maken. Lees hierover meer bij de vraag ‘Wat is een ontwikkelingsperspectief (OPP)?’ Soms heeft de school meer informatie nodig of moet de school onderzoek doen om te weten welke soort hulp en hoeveel hulp je kind nodig heeft. Dan kan de school vier weken extra tijd nodig hebben. De school laat jou weten welke informatie of welk onderzoek ze nodig hebben en waarom. De zorgplicht van de school begint bij de aanmelding. Als de school de hulp voor jouw kind niet zelf kan geven, helpt de school jou om een andere school te zoeken. Dat hoef je als ouder dus niet alleen te doen. Als er een andere school is gevonden voor je kind, dan meld je je kind aan bij die school. Die nieuwe school heeft dan zorgplicht voor jouw kind. Op dat moment stopt de zorgplicht van de eerste school. Meer over zorgplicht lees je bij de vraag ‘Wat is zorgplicht?’

Het is belangrijk te weten dat een aanmelding iets anders is dan een inschrijving. Na het aanmelden gaat de school kijken of ze jouw kind kunnen inschrijven. De school laat jou altijd in een brief of e-mail weten of je kind wel of niet wordt ingeschreven op de school. De zorgplicht van een school begint wel al bij de aanmelding. Dit betekent dat de school ervoor zorgt dat jouw kind passend onderwijs krijgt. Ook als de school jouw kind niet gaat inschrijven. De school gaat dan samen met jou op zoek naar een andere passende plek. Dit kan een andere middelbare school zijn, of een school voor voortgezet speciaal onderwijs (VSO) of praktijkonderwijs (PRO). Voor
plaatsing op een school voor speciaal (basis) onderwijs is wel eerst een toelaatbaarheidsverklaring (TLV) nodig. Hier lees je meer over bij de vraag: ‘Wat is een ontwikkelingsperspectief (OPP)?’ en ‘Wat is een toelaatbaarheidsverklaring (TLV)?’

Soms weet je al voordat je kind naar de middelbare school gaat, dat hij of zij extra hulp nodig heeft. Het is goed dit te vertellen bij het aanmelden bij de school. Juist als je kind extra ondersteuning nodig heeft, is het goed om op tijd te zoeken naar een passende school. Het is belangrijk om goed te kijken wat een school voor jouw kind kan doen. De school heeft ook informatie nodig over je kind. Omdat de school wil weten welke soort ondersteuning je kind nodig heeft en hoeveel. De school vraagt aan jou als ouder om informatie over jouw kind met hen te delen. Bespreek dit ook met je kind en leg uit waarvoor het bedoeld is. Je hoeft niet het hele verslag van een onderzoek aan de school te geven. Bijvoorbeeld omdat er ook informatie over
anderen instaat. Je kunt ook een deel van het verslag aan de school geven, of alleen een samenvatting. De school vraagt misschien ook om contact met een behandelaar van je kind. Je kunt hier vragen over stellen. Vraag aan de school welke informatie zij nodig hebben en waarom. Wie kan deze informatie straks allemaal lezen? En kun jij zelf die informatie ook geven? De school vraagt altijd eerst toestemming aan jou. En aan je kind, als het ouder is dan 16 jaar. De school mag
niet zonder die toestemming overleggen met anderen buiten de school over jouw kind. De school moet ook toestemming vragen om een verslag van een onderzoek te mogen lezen. De school moet van jou wel genoeg informatie krijgen om te kunnen onderzoeken wat je kind nodig heeft. Meer over het delen van informatie met de school lees je bij de vraag ‘Welke informatie moet ik delen met de school?’ Met al deze informatie onderzoekt de school binnen zes weken of ze de ondersteuning kan geven die jouw kind nodig heeft. Soms is er een uitzondering, bijvoorbeeld bij de aanmelding voor een nieuw schooljaar. Dit bespreekt de school met jou als ouder. Soms laat de school weten dat er meer tijd nodig is voor het onderzoek. Dan mag de school nog vier weken extra tijd gebruiken. Als duidelijk is wat jouw kind nodig heeft aan onderwijs en extra hulp, kijkt de school of jouw kind dit bij hen kan krijgen. En of de school jouw kind dus kan inschrijven. Van het onderzoek naar wat jouw kind nodig heeft en wat de school voor hem of haar kan doen, maakt de school een verslag. Je kunt vragen om een kopie van dit verslag. Een nieuwe school heeft zorgplicht vanaf het moment van aanmelding. Dat blijft zo, ook als de school jouw kind niet kan inschrijven. Als je kind van school gaat wisselen, en dus al op een school staat ingeschreven, heeft de oude school zorgplicht tot je kind staat ingeschreven op de nieuwe school. Meer over zorgplicht, aanmelden en inschrijven lees je bij de vragen: ‘Wat is zorgplicht?’, ‘Hoe meld ik mijn kind aan op een school?’ en ‘Wanneer schrijft de school mijn kind in?’

De school mag je kind om verschillende redenen weigeren. Bijvoorbeeld als de school vol is, er afspraken zijn over de verdeling van kinderen over scholen of als je niet achter de godsdienst of
levensbeschouwing van de school staat. De school mag je kind niet weigeren in te schrijven omdat je kind extra ondersteuning nodig heeft. Als de school niet kan bieden wat je kind nodig heeft, moet de school helpen een andere, passende school te vinden. Lees hierover meer bij de vraag ‘Wat is zorgplicht?’ Als de school je kind weigert, krijg je daarover een brief waarin staat waarom je kind wordt afgewezen. Je mag bezwaar maken als de school je kind weigert en je het daar niet mee eens bent. Doe dit met een brief of mail, binnen 6 weken nadat de school je in een brief of mail heeft laten weten dat er geen plek is voor je kind. De school moet dan binnen 4 weken op je bezwaar reageren.